“บางลำพู” เป็นอีกหนึ่งย่านเก่าที่อยู่ในเขตกรุงรัตนโกสินทร์ ที่เมืองมีการเปลี่ยนแปลงของเวลาอยู่เสมอ มีทั้งกลุ่มผู้อยู่อาศัยเดิมและกลุ่มผู้อยู่อาศัยใหม่ นี่จึงทำให้บางลำพูขับเคลื่อนโดยผู้คนอยู่ตลอดเวลา รสชาติก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่อยู่คู่กับบางลำพู การส่งต่อรสชาติอาหารที่สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อให้รสชาติความดั่งเดิมยังคงอยู่ต่อไปและแน่นอนว่าย่านบางลำพูแห่งนี้ มีร้านอาหารที่อร่อยเยอะแยะไปหมด ทำให้ต่อมความหิวของคุณถูกกระตุ้นอยู่ตลอดเวลา
Baboon HUB ร่วมกับ Urban Ally ผลิตสารคดี “ตามรอยรส (ชาติ) ย่านบางลำพู” ดำเนินเรื่องโดยอาจารย์ ดร.นิพัทธ์ชนก นาจพินิจ อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ในงาน Bangkok Design Week 2022 มีร้านอาหารอะไรบ้างที่คุณไม่ควรพลาด เมื่อมาเยือนย่านบางลำพู
ครัวป้าแดงบางลำพู
ร้านตั้งอยู่ที่ : ถนนพระสุเมรุ แขวงบวรนิเวศ เขตพระนคร
ครัวป้าแดงบางลำพู เปิดมานานกว่า 70 ปี สมัยก่อนร้านข้าวแกงป้าแดงเปิดขายอยู่ที่หน้าโรงแรมศรีบางลำพู ซึ่งปัจจุบันนี้ไม่มีอยู่แล้ว เนื่องจากถูกปิดตัวลง และไม่ว่าใครที่ได้ไปเที่ยวในย่านบางลำพูก็จะต้องไปลิ้มลองรสชาติความ “จัดจ้าน” ของที่นี่สักครั้ง แต่ที่บอกว่า “จัดจ้าน” ไม่ได้มีแค่ความเผ็ดอย่างเดียว เป็นความจัดจ้านที่ครบรส หวาน มัน เค็ม ทุกอย่างลงตัว
ถ้ามาร้านนี้เมนูที่ต้องสั่งเลยก็คือ แกงเขียวหวานลูกชิ้นปลากราย ,ผัดเผ็ดปลาดุก,ต้มยำปลาช่อนและยังมีอีกหลายเมนูที่ให้เลือกกิน แนะนำว่าใครที่อยากไปลองทานร้านนี้ ควรไปตอนเช้าหน่อยเพราะบ่าย ๆ ก็หมดแล้ว ร้านนี้ขายดีมากลูกค้าแน่นร้าน เราก็จะเห็นป้าแดงนั่งยิ้มทำอาหารอยู่ข้าง ๆ ร้านเสมอ
“รสชาติชาวบ้าน ของก็ทำแบบโบราณไม่ได้ติดสมัยใหม่ เห็นลูกค้าแล้วไม่เหนื่อย ขายของไม่อยากหยุดเลย อยากให้ลูกค้ามาแล้วไม่ผิดหวัง”
ละเมียด หนุนภักดี (ครัวป้าแดงบางลำพู)
ร้านขนมไทยแม่งามจิตต์
ร้านตั้งอยู่ที่ : หน้าธนาคารไทยพาณิชย์ แขวงชนะสงคราม เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ถ้ามาตามหาขนมไทยสักร้านที่ย่านบางลำพู ก็ต้องแนะนำร้านนี้เลย “ขนมไทยแม่งามจิตต์” เพราะร้านนี้คุณแม่งามจิตต์เป็นคนทำเองทุกขั้นตอน และเป็นร้านที่มีการส่งต่อรสชาติจากรุ่นแม่มาสู่รุ่นลูก เป็นร้านที่เปิดมานานกว่า 50 ปี นอกจากนี้ยังได้ทานรสชาติความดั่งเดิมของขนมไทยอีกด้วย คนในพระราชวังก็ยังมาสั่งขนมของแม่งามจิตต์อยู่เสมอ การจะทำขนมไทยจะต้องมีทักษะและความประณีต เพื่อให้ได้รสชาติ หน้าตาที่สละสลวยออกมาให้เราได้ทาน
“ขายอยู่ที่ตลาดยอด สมัยเก่าเลยตั้งแต่แม่ พูดถึงในวังเขาจะมาซื้อของแม่ตลอด ทุกอย่างที่เราทำ เพราะเราทำให้ดี ชิมแล้วอร่อย หวาน มัน ยังไม่รู้จะไม่ไหวตอนไหน ตอนนี้ยังไหวอยู่ก็ทำไปเรื่อย ๆ ก่อน”
-แม่งามจิตต์ จันทร์ปล้อง (ร้านขนมไทยแม่งามจิตต์)
ร้านข้าวต้มเพ่งเพ้ง
ร้านตั้งอยู่ที่ : ถนนพระสุเมรุ กรุงเทพมหานคร (อยู่ในซอย)
หากจะพูดถึงร้านข้าวต้มในย่านบางลำพูที่เป็นเจ้าเก่าเจ้าแก่ “ข้าวต้มเพ่งเพ้ง” เป็นร้านที่มีมานานกว่า 80 ปี จากรุ่นปู่สู่รุ่นหลาน โดยเสน่ห์ของร้านนี้คือเป็นร้านที่อยู่ในตรอกยาว บรรยากาศดี ติดริมน้ำ ใครที่มาช่วงดึกก็ไม่ต้องกลัวจะไม่มีร้านอาหาร เพราะว่าที่นี่เขาเปิดถึงสี่ทุ่มเลย ร้านนี้ยังมีเมนูให้เลือกอีกหลากหลายทั้งต้ม ผัด แกง ทอด มีครบจบในร้านเดียว ใครที่เป็นสายชอบกินข้าวต้ม อยากให้มาลองสักครั้ง
“เพ่งเพ้ง รวมกันเป็นความหมายที่ดี แปลว่าราบรื่น อาหารที่ร้านใช้สดใหม่ตลอด คุณภาพเราต้องรักษาให้ดีและดียิ่งขึ้น พยายามคงให้มากที่สุด เพื่อให้เหมือนเดิมมากที่สุด”
-คุณไมตรี จันทรภาสวร (ร้านข้าวต้มเพ่งเพ้ง)
ร้านข้าวแช่แม่ศิริ
ร้านตั้งอยู่ที่ : ตรอกไกรสีห์ ถนนบางลำพู
ร้านข้าวแช่แม่ศิริ เป็นอีกหนึ่งร้านที่ขายข้าวแช่อยู่ในย่านบางลำพู คุณลุงสมนึกเป็นเจ้าของร้านมารับช่วงต่อจากภรรยา เพราะอยากให้รสชาตินี้ยังคงอยู่ ความพิเศษที่ใครได้มาทานร้านนี้ก็จะต้องรู้สึกถึงความใส่ใจ คือคุณลุงจะคอยบอกวิธีการทานให้อย่างละเอียด
การทานข้าวแช่จะทำให้เรารู้สึกสดชื่นจากการที่กินข้าวแช่น้ำ พร้อมกลิ่นหอมจากดอกมะลิและการอบควันเทียน หากใครที่ยังไม่เคยลองทานข้าวแช่ อยากแนะนำให้ได้ลองสักครั้ง แล้วจะติดใจกับรสชาติและความหอมที่มีเอกลักษณ์ แถมราคาไม่แพง 20 บาทต่อชุดเท่านั้นเอง
“ข้าวแช่ เป็นวัฒนธรรมประเพณีการเป็นอยู่ของคนมอญ คนมอญจะกินข้าวแช่น้ำ ยิ่งกินช่วงบ่าย ๆ จะยิ่งสดชื่น ”
-ลุงสมนึก (ร้านข้าวแช่แม่ศิริ)
มัสมั่น ห้องอาหารทรงไทย
หากพูดถึงมัสมั่น หลาย ๆ คนคงเคยได้ลองทานกันบ้างแล้ว แต่มัสมั่นที่พูดถึงเป็นสูตรดั่งเดิมที่มีมาตั้งแต่ พ.ศ.2513 (หรืออาจเก่าแก่กว่านั้น) สมัยก่อนที่นี่เป็นร้านอาหารที่ชื่อว่า “ห้องอาหารทรงไทย” ความพิเศษของมัสมั่นที่นี่คือความเข้มข้นของน้ำแกง มีรสชาติหอมหวานจากสัปปะรดและหัวไชเท้า ทานคู่กับโรตีหรือขนมปังก็เข้ากันดีมาก เป็นที่น่าเสียดาย เพราะห้องอาหารทรงไทยได้ปิดตัวลงตั้งแต่ พ.ศ.2525 เนื่องจากไม่มีผู้ที่จะสืบทอดต่อไป แต่ถ้าใครสนใจที่อยากจะลองทานก็สามารถสั่งทำได้ เป็นอาหารจัดเลี้ยงหรือในโอกาสสำคัญต่าง ๆ คุณลุงประเทืองกับคุณป้าเรณูจะทำเป็นหม้อให้เลย
“เปิดมาเมื่อปีประมาณ พ.ศ.2513 , 2514 แล้วก็มาปิดตัวลงเมื่อปี พ.ศ.2525 บ้านเราเป็นทรงไทยด้วย ก็เลยใช้ชื่อทรงไทย ห้องอาหารทรงไทย”
-ประเทือง ฤทธิสง่า (ห้องอาหารทรงไทย)
“เครื่องแกงมีพวกตะไคร้ ข่า ลูกผักชี ลูกยี่หร่า และพริกแห้ง เวลาผัดเครื่องแกงก็ต้องใส่ลูกกระวาน ใบกระวาน”
-เรณู อับดุลลา (ห้องอาหารทรงไทย)
สนับสนุนการเล่าเรื่องโดย Urban ally ผลิตสารคดี “ตามรอยรส (ชาติ) ย่านบางลำพู” ดำเนินเรื่องโดยอาจารย์ ดร.นิพัทธ์ชนก นาจพินิจ อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยสวนดุสิต ในงาน Bangkok Design Week 2022