ผลไม้จ้า ผลไม้! เสียเงินซื้อผลไม้เมืองนอกแพงๆ อยู่หลายปี แต่ไม่เคยรู้ว่า “ผลไม้ไทย” นี่เอง ที่มีคุณค่าทางโภชนาการและสารพฤกษเคมีระดับสูง น่าเสียดายที่ไม่ค่อยได้อวดสักเท่าไหร่ งานวิจัยค้นหาความลับของผลไม้ไทย ที่จะทำให้คุณอยากจ่ายตลาด
ผลไม้ไทย คุณค่าโภชนาการสูง
เทรนด์ความสนใจเรื่องคุณค่าโภชนาการในอาหารมีมากขึ้น โดยเฉพาะในหมู่คนรักสุขภาพที่ให้ความสำคัญกับผักและผลไม้ เพราะมีสารต้านอนุมูลอิสระ และมีคุณสมบัติในการป้องกันหรือลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเรื้อรังต่างๆ
ผลไม้ที่รู้จักสรรพคุณมักเป็นผลไม้จากต่างประเทศ เพราะเขาชูจุดขายในด้านคุณค่าสารอาหาร แต่อีกมุมหนึ่งคือมีราคาแพง และหายากด้วย
รองศาสตราจารย์ ดร.รัชนี คงคาฉุยฉาย ผู้อำนวยการสถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล จึงศึกษาวิจัยเรื่อง “คุณค่าโภชนาการ และดัชนีน้ำตาลของผลไม้ไทยนิยมรับประทานในประเทศไทย”
“ผลไม้ต่างประเทศถ้าไม่จำเป็นอาจารย์ก็ไม่เชียร์ให้ซื้อเพราะหนึ่งราคาแพง กินก็ไม่ได้เท่าไร และซื้อมาเก็บไม่ค่อยได้ คุณเอามาซื้ออาหารดีๆ ทานด้วยคุณค่าโภชนาการที่เยอะกว่า”
“อาหารการกินเป็นส่วนประกอบหลักเลยที่ทำให้เรามีสุขภาพดีและไม่ดี ปัจจุบันเองทุกคนก็อยากมีสุขภาพดีๆ แม้กระทั่งอายุมากขึ้น เนื่องจากประเทศไทยเราเองมีผู้สูงอายุเพิ่มขึ้น เพราะว่าเราอายุยืน เพราะฉะนั้นเราก็อยากให้มีสุขภาพดีตลอดไป ไม่ต้องมาเกิดโรคต่างๆ” รศ.ดร.รัชนี กล่าว
คุณค่าสารอาหารดีๆ ผลไม้ไทยก็มีเหมือนกัน งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์หาปริมาณสารอาหารและสารต้านอนุมูลอิสระต่างๆ ในผลไม้ไทยบางชนิด ซึ่งเป็นที่นิยมบริโภคในประเทศไทย จำนวน 21 ชนิด
ผลไม้ไทย แหล่งต้านอนุมูลอิสระใกล้ตัว
“เราจะเห็นว่าผลไม้ที่มีรสชาติฝาดๆ ฝื่นๆ มีสารต้านอนุมูลอิสระค่อนข้างจะดี เรียกว่าสารพฤษเคมี (Phytochemicals) ช่วยในเรื่องชะลอความแก่ ผู้หญิงหูผึ่งเลยพอบอกช่วยชะลอความแก่ มะเฟืองมีสารต้านอนุมูลอิสระสูงมากและราคาถูก จริงๆ แล้วมะเฟืองแทบจะไม่ได้ซื้อเลยด้วยซ้ำ เราปลูกตามข้างบ้านได้ แล้วก็อันนึงที่มีสารต้านอนุมูลอิสระดีๆ คือละมุด ละมุดไทยที่เป็นเปลือกสีน้ำตาลๆ อย่าไปลอกเปลือกออก ของดีทุกชนิดจะอยู่ที่เปลือก” รศ.ดร.รัชนี กล่าว
ความหลากหลายของสีผลไม้ เช่น เหลือง เขียว ม่วง แต่ละชนิดให้คุณค่าทางโภชนาการที่ต่างกัน ยกตัวอย่างมะขามหวานเพียงแค่ 2 ฝัก ให้พลังงาน 60 กิโลแคลอรี่ ถือว่าให้พลังงานและน้ำตาลที่ค่อนข้างสูง และมีสารต้านอนุมูลอิสระค่อนข้างดีมาจากรสชาติฝาด เฝื่อน หวาน
ทุเรียนไข่มีสารที่เรียกว่าแคโรทีนอยด์ (Carotenoid) เป็นส่วนประกอบ มีคุณสมบัติที่ทรงพลัง ดีต่อสายตา ป้องกันจอประสาทตาเสื่อมเร็ว โดยเฉพาะทุเรียนไข่ที่มีสีเหลืองเข้มมากกว่าพันธุ์อื่นๆ ยิ่งเหลืองเข้มมากเท่าไร ปริมาณสารแคโรทีนอยด์ยิ่งมีเพิ่มมากขึ้น
“อาจารย์พูดเสมอเสมอว่าต้องกินอาหารให้เป็นยา แต่อย่ากินยามาเป็นอาหาร ก็เมื่อไหร่คุณกินยาให้เป็นอาหาร คุณจะอายุไม่ยืนยาวอายุจะสั้นลงแค่นั้นเอง”
จากการศึกษาผลไม้ไทยที่นิยมบริโภคทั้งหมด 21 ชนิด เพื่อให้เห็นสารพฤกษเคมีในระดับสูง พบว่า ผลไม้ที่มีดี โดยเฉพาะสีเหลือง เช่น ทุเรียน มะขามหวาน กล้วยสุก เป็นผลไม้ที่อุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการ และสารพฤษเคมี เนื่องจากประกอบไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระชนิดต่างๆ รวมทั้งโฟเลต
ผลไม้ไทย คนไทยหารับประทานได้ง่าย
“การกินผลไม้ หรือผัก โดยเฉพาะผลไม้ไม่ใช่มีน้ำตาลจากธรรมชาติอย่างเดียว ตัวเขายังมีข้อดีคือมีสารอาหารเยอะ โดยเฉพาะวิตามิน เกลือแร่ แล้วปัจจุบันเราเรียกว่าสารพฤกษเคมี จะเลือกไฟโตเคมิคอล(Phytochemicals) ต่างๆ เยอะมาก ขึ้นอยู่กับเฉดสีของผลไม้” รศ.ดร.รัชนี กล่าว
อาจจะบอกได้ว่าคนไทยสมัยนี้ตระหนักการกินมากขึ้น ถวิลหาสารอายุวัฒนะมากขึ้น ถวิลหาสารช่วยชะลอความแก่มากขึ้น อะไรที่จะทำให้สุขภาพดี ยินดีจ่าย แต่จะดีกว่าไหมถ้าเรารู้จักกินสิ่งที่มีคุณค่า ในราคาสบายกระเป๋า และผลไม้ไทยสามารถคือคำตอบของเราได้
อ้างอิงงานวิจัย
โครงการคุณค่าโภชนาการและดัชนีน้ำตาลของผลไม้ไทยที่นิยมรับประทานในประเทศไทย
รองศาสตราจารย์ ดร.รัชนี คงคาฉุยฉาย สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล
สนับสนุนการวิจัยโดย สกสว.
ผลิตโดย บริษัท บาบูนฮับ จำกัด ภายใต้การรับทุน “โครงการผลิตสื่อสารคดีดิจิตอลเพื่อสื่อสารงานวิจัย (ปีที่ 2)”
ข้อมูลเพิ่มเติมจากงานวิจัย
ในปัจจุบันนี้ความสนใจแหล่งของสารต้านอนุมูลอิสระจากธรรมชาติในผักและผลไม้ได้เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากคุณสมบัติในการป้องกันหรือลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเรื้อรังต่างๆ สารต้านอนุมูลอิสระหลักในพืช ได้แก่ แคโรทีนอยด์ และสารประกอบพฤกษเคมีต่าง ๆ
จากการศึกษาผลไม้ไทยที่นิยมบริโภคทั้ง 21 ชนิด พบว่าผลไม้ที่มีสี โดยเฉพาะผลไม้ที่มีสีเหลือง เช่น ทุเรียน มะขามหวาน กล้วยสุก เป็นผลไม้ที่อุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการและสารพฤษเคมี เนื่องจากประกอบไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) ชนิดต่างๆ รวมถึงโฟเลต (Folate) และผลไม้ที่ได้ศึกษาในครั้งนี้ส่วนใหญ่มีค่าดัชนีน้ำตาลอยู่ในระดับต่ำถึงปานกลาง เช่น พุทรานมสด กล้วยน้ำว้า มะขามหวาน ยกเว้นลิ้นจี่จักรพรรดิ์ที่มีค่าดัชนีน้ำตาลสูง
