ปริศนานาก “กลิ้งหิน” ในมือ ทำเพราะจำเป็น หรือแค่สนุกเฉยๆ

งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Royal Society Open Science ศึกษานากเล็กเล็บสั้น (Aonyx cinereal) เป็นนากขนาดที่เล็กที่สุด และอาจจะเป็นสายพันธุ์ที่ซุกซนขี้เล่นที่สุด พวกมันชอบกินหอย และ นากใหญ่ขนเรียบ (Lutrogale perspicillata) ที่อาหารหลักของมันคือปลา และไม่จำเป็นต้องใช้หินกะเทาะเปลือกในการดำรงชีวิต

นักวิจัยพบว่า นากสายพันธุ์ที่ศึกษาเหล่านี้ ล้วนมีพฤติกรรมกลิ้งหินให้เห็นทั้งหมด และเมื่อนำไปทดสอบโดยการให้พวกมันดึงอาหารจากวัตถุหลายๆรูปทรง โดยเอาเนื้อบดไปใส่ในภาชนะที่เปิดยาก เช่น ขวดยาที่มีฝาปิดแน่น  ลูกเทนนิสเจาะรู กล่องที่มีหน้าตาเหมือนเปลือกหอย ผลปรากฏว่า นากทั้ง 2 สายพันธุ์ใช้อุ้งเท้าหน้าเปิดกล่องเหล่านี้ได้ดีเท่ากัน แม้นากใหญ่ขนเรียบจะกินปลาเป็นหลัก แต่มันก็ใช้อุ้งเท้าจัดการกับวัตถุทดสอบได้รวดเร็ว ไม่มีปัญหา

นากเด็กจนกระทั่งนากแก่ๆ ก็มีพฤติกรรมกลิ้งหิน ดังนั้นการกลิ้งหินเพื่อฝึกฝนก็อาจไม่จำเป็น  การกลิ้งหินอาจไม่มีความสลักสำคัญในการดำรงชีวิต ก็แค่สร้างความเพลิดเพลินเท่านั้น

งานวิจัยเล็กๆนี่ทำให้เราเห็นว่า พฤติกรรมของสัตว์เองก็ไม่จำเป็นต้องอยู่บนสมมติฐานเรื่อง “วิวัฒนาการการเล่น” (evolution of play) ที่สัตว์ต้องใช้เพื่อการมีชีวิตรอดเพียงเสมอไป บางครั้งพฤติกรรมก็ไม่จำเป็นต้องดิ้นรนหรือมีอรรถประโยชน์ไปซะทุกเรื่อง

ก็เพียงแค่มันเพลินดี คงเหมือนเราปั่น Fidget spinner ให้มันหมุนเล่นๆ ก็น่าจะไม่ต่างกัน

บางครั้งก็แค่อยากทำตามอารมณ์ ตามความรู้สึก  สัตว์เองก็เช่นกัน